93. Marguerite Duras: Πνομ Πενχ

Ο εραστής

Δεν ξέρω ποιος τράβηξε τη φωτογραφία της απόγνωσης. Εκείνη όπου στεκόμαστε στην αυλή του σπιτιού μας στο Ανόι. Ίσως ο πατέρας μου για μια τελευταία φορά. Σε λίγους μήνες θα επιστρέψει στη Γαλλία για λόγους υγείας. Λίγο πριν θ' αλλάξει πόστο, θα διοριστεί στην Πνόμ-Πενχ. Θα μείνει μερικές εβδομάδες. Θα πεθάνει σε λιγότερο από ένα χρόνο. Η μάνα μου θα αρνηθεί να τον ακολουθήσει στη Γαλλία, θα μείνει εκεί που βρίσκεται. Στην Πνομ-Πενχ. Στην έξοχη κατοικία που βλέπει τον Μεκόνγκ, το παλιό παλάτι του βασιλιά της Καμπότζης, στη μέση του τρομαχτικού πάρκου, εκεί όπου η μάνα φοβάται. Κοιμόμαστε και οι τέσσερις στο ίδιο κρεβάτι. Λέει πως φοβάται τη νύχτα. Σ' αυτό το σπίτι η μάνα μου έμαθε για το θάνατο του πατέρα μου. Θα το καταλάβει μια μέρα πριν το τηλεγράφημα, από ένα σημάδι που μόνο αυτή είδε κι άκουσε: από το πουλί που λάλησε ξετρελαμένο μέσα στη μαύρη νύχτα, χαμένο στο γραφείο του πατέρα μου στη βόρεια πτέρυγα του παλατιού. Κι ήταν στο ίδιο σπίτι, λίγες μέρες μετά το θάνατο του πατέρα μου, που η μάνα μου αντίκρισε μπροστά της το φάντασμα του πατέρα της, του δικού της πατέρα. Ανάβει το φως. Τον βλέπει. Στέκεται κοντά στο τραπέζι, ορθός μέσα στο τεράστιο οκτάγωνο σαλόνι του παλατιού. Την κοιτάει. Θυμάμαι ένα ουρλιαχτό, ένα απελπισμένο κάλεσμα. Μας ξύπνησε, μας διηγήθηκε την ιστορία, το τι φορούσε, το γκρίζο κυριακάτικο κοστούμι του, πώς στεκόταν, το βλέμμα του καρφωμένο πάνω της. Λέει: τον φώναξα όπως όταν ήμουν μικρή. Λέει: δεν φοβήθηκα. Έτρεξε προς την οπτασία που εξαφανιζόταν. Οι δυο τους πέθαναν σε μέρες και ώρες των πουλιών, των εικόνων. Από κει ξεκινάει χωρίς αμφιβολία ο θαυμασμός μας για τις γνώσεις της μάνας μας, για τα τόσα που ήξερε για όλα τα πράγματα, ακόμα και για το θάνατο.

Μαργκερίτ Ντυράς

Μετάφραση: Χρύσα Τσαλικίδου

από το βιβλίο Εραστής
Εκδόσεις: Εξάντας, 1985
*
Φωτ: Gnosis
Πνομ Πενχ, ο ποταμός Μεκόνγκ