118. Τίτος Πατρίκιος: Καζέρτα

Κατοικίες των Ηγεμόνων

«Πρέπει να πας στην Caserta», μου έλεγε η φίλη μου η Νίνα στη Ρώμη. «Να δεις τα ανάκτορα και τους κήπους, είναι οι Βερσαλλίες των φτωχών, των Βουρβώνων της Νεάπολης». Εγώ το μόνο που γνώριζα ήταν η Συμφωνία της Καζέρτας, που έγινε το 1944 και καθόρισε όλη τη μετέπειτα ζωή της Ελλάδας. Το όνομα μπήκε τόσο πολύ στην καθημερινή μας ζωή ώστε το ελληνοποιήσαμε και από Καζέρτα το κάναμε Γκαζέρτα. Άλλωστε ούτε που ξέραμε τι σήμαινε ακριβώς αυτό το όνομα.

Τώρα έφτασα σε τούτη τη μικρή πόλη κοντά στη Νεάπολη, και περιδιαβάζω όλη τη μέρα στους κήπους και τα ανάκτορα. Οι απέραντοι κήποι, με τις κρήνες και τα αγάλματα, είναι πραγματικά μαγικοί. Τα αχανή ανάκτορα, παραφορτωμένα και βαριά, σαν να προσπαθούσαν τότε να προκαλέσουν δέος ακόμα και σ' εκείνους που δεν θα έμπαιναν ποτέ μέσα, που μόνο θα άκουγαν γι αυτά. Για να φτιαχτούν απορροφούσαν όλους τους πόρους του βασιλείου επί χρόνια. Και επί χρόνια έμεναν κλειστά.

Έχοντας πληρώσει το εισιτήριό μου, μπορώ να μπαίνω και να βγαίνω όσο θέλω. Ξαναγυρνάω στις αίθουσες για να δω κι άλλο την πανάκριβη κακογουστιά των ηγεμόνων. Να δω τι επιθυμούσαν και τι αποκτούσαν, τι επέβαλλαν στους άλλους να επιθυμούν χωρίς να το αποκτούν. Έτσι καταλαβαίνει κανείς τους ανθρώπους που καθορίζουν τις τύχες μας. Και όσο τα ανάκτορά τους μένουν κλειστά, τόσο οι αποφάσεις τους μένουν κλειστές και αδιαφανείς.

Όμως εκείνη η Συμφωνία πού να υπογράφτηκε; Εδώ, σε κάποια από τις αναρίθμητες πολυτελείς αίθουσες; Το αποκλείω. Δεν μπορεί να έφεραν σε ανάκτορα τους εκπροσώπους των ελλήνων ανταρτών, που μόλις είχαν κατέβει από τα βουνά. Θα πρέπει να τους στρίμωξαν σε κανένα ανώνυμο γραφείο, στην πόλη, το οποίο εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνη.

Σκέφτομαι τον καιρό που θα μπορεί κανείς να τριγυρνάει ελεύθερα, μαζί με χιλιάδες άλλους τουρίστες, στα ανάκτορα του Μπρέζνιεφ και του Μάο. Που θα μπορεί να βλέπει από κοντά και τα πιο ευτελή προσωπικά τους αντικείμενα. Αυτά που έφτιαξαν τον δικό τους αφανή μικρόκοσμο. Αυτά που σήμερα ακόμα επηρεάζουν τον δικό μας κόσμο.
Caserta, 14 Αυγούστου 1984

από τo βιβλίο του Τίτου Πατρίκιου Περιπέτειες σε τρεις σχεδίες
Εκδ. Κέδρος, 2006
(αποσπάσματα προδημοσιεύθηκαν στο Δέντρο, τχ.143-144)
*

Φωτ: villasimitode.it

117. Βασίλης Κουγέας: Φλωρεντία

Κουνούπια στη Φλωρεντία

Διαβάζοντας
στον στίχο του Spender εμφανίζεται
πάλι η πόλη.
Κουνούπια
που τότε δεν λογάριαζε κανείς
έρχονται τώρα και σκεπάζουν τη φωτογραφία
εκεί που τα χέρια δένονταν
και κρύβουν
ό,τι
σήμερα δεν υπάρχει
έτσι κι αλλιώς.

από το βιβλίο του Βασίλη Κουγέα Του άλλοτε κατοικημένου
Εκδόσεις: Ύψιλον, 1997
*

Φωτ: langage.com

116. Κώστας Καρυωτάκης: Βενετία

Ω Βενετία

Ω Βενετία, πόλις από χρυσάφι κι από σμάλτο,
κορώνα στη λαμπρότητα της Αδριατικής,
Μέγα κανάλι, Γέφυρα των στεναγμών, Ριάλτο,
ω θύμηση ανεξάλειπτη μιας εκθαμβωτικής

νύχτας, που περπάτησα στη μυθική πλατεία
του Αγίου Μάρκου, μπρος εις το παλάτι των Δουκών,
ακούοντας να σφυρηλατούν τις ώρες μία μία
τα χάλκινα ομοιώματα των δύο στρατιωτών, -

πόσο πλάγι σου φαίνονται μικρά και χωρίς βάθος
τα αισθήματα που μας κρατούν ακόμη εδώ στη γη,
εφήμερος η λύπη μας, αταίριαστο το πάθος,
ω αιωνία παράδοση του κάλλους και πηγή!

από την Βασική Βιβλιοθήκη - τμ. 29
Εκδ. Αετός, 1954
*

Φωτ: venezia-connect.com